Onderwijswetgevingsupdate

19 juni 2023
Geschreven door: mr. J.S. Buiting

Op dit moment wordt gewerkt aan een groot aantal wetsvoorstellen waarmee de onderwijswetten worden gewijzigd. In deze wetgevingsupdate wordt kort ingegaan op een aantal van deze voorstellen waarbij recent ontwikkelingen zijn geweest:

Wet uitbreiding bestuurlijk instrumentarium: dit wetsvoorstel is op 6 juni 2023 aangenomen door de Eerste Kamer. Hiermee worden de handhavingsbevoegdheden van de minister ten aanzien van het bevoegd gezag van scholen en instellingen in alle onderwijssectoren uitgebreid. Met deze bevoegdheden wordt beoogd misstanden in het onderwijs in het belang van de leerlingen en studenten sneller en effectiever tot een einde te brengen. Zo kan de minister in de toekomst bijvoorbeeld het bevoegd gezag een spoedaanwijzing geven bij een wezenlijk vermoeden van wanbeheer.

Wetsvoorstel tijdelijke nieuwkomersvoorzieningen in het onderwijs: dit wetsvoorstel is op 6 juni 2023 ingediend bij de Tweede Kamer. Dit wetsvoorstel moet het gebrek aan onderwijsplekken voor nieuwkomers oplossen. Hiertoe moeten schoolbesturen met het gemeentebestuur afspraken maken over het onderwijsaanbod voor nieuwkomers en kunnen tijdelijke nieuwe onderwijsvoorzieningen worden gecreëerd als nieuwkomers niet in het reguliere onderwijs kunnen worden opgevangen.

Intrekking wetsvoorstel taal en toegankelijkheid: de minister heeft onlangs in een brief aan beide Kamers laten weten dat hij voornemens is het wetsvoorstel taal en toegankelijkheid in te trekken. De minister geeft in een andere brief namelijk aan dat hij steviger beleid wil formuleren omtrent internationalisering. Het wetsvoorstel taal en toegankelijkheid zou hiervoor deels geschikt zijn, maar bijvoorbeeld geen instrumentarium hebben om de instroom van buitenlandse studenten blijvend te beperken. De minister kiest er daarom voor om een nieuw wetsvoorstel te maken over de internationalisering van het hoger onderwijs. Dit nieuwe wetsvoorstel is nog niet in te zien.

Wet herinvoering basisbeurs: het wetsvoorstel dat strekt tot de herinvoering van de basisbeurs is onlangs door de Eerste Kamer aangenomen. Hierdoor kunnen studenten met ingang van het collegejaar 2023/24 weer aanspraak maken op een basisbeurs.

Wet verankering experiment educatieve module: dit wetsvoorstel is op 30 mei 2023  door de Eerste Kamer aangenomen. De student die de educatieve module met goed gevolg aflegt krijgt een beperkte tweedegraads lesbevoegdheid. De student mag daarmee les geven in een vak dat inhoudelijk overeenkomt met zijn bachelor- of masteropleiding. Alvorens de student kan deelnemen aan de educatieve module moet hij zijn vakinhoudelijke bachelor- of masteropleiding hebben afgerond. De educatieve module was een experiment, maar wordt met deze wet permanent wettelijk verankerd.

Wet loting in het hoger onderwijs: op 1 juni 2023 heeft de Eerste Kamer het wetsvoorstel aangenomen dat decentrale loting in het hoger onderwijs mogelijk maakt. Met dit wetsvoorstel wordt aan de hoger onderwijsinstellingen meer ruimte geboden om te bepalen welk selectie-instrument zij passend vinden. Onderwijsinstellingen kunnen studenten gaan selecteren aan de hand van selectie op basis van ten minste twee kwalitatieve selectiecriteria, ongewogen loting of een combinatie van selectie en loting.

Wetsvoorstel NLQF: hiermee wordt het European Qualification Framework (EQF) geïmplementeerd. Met het EQF wordt het eenvoudiger om binnen Europa diploma’s met elkaar te vergelijken. Alle diploma’s moeten in vervolg namelijk ingeschaald worden op een van de acht NLQF/EQF-niveaus, dit niveau dient op het diploma vermeld te worden. De Tweede Kamer heeft op 31 mei 2023 schriftelijke vragen gesteld over dit wetsvoorstel, er wordt bijvoorbeeld gevraagd of met deze wet de stelselverantwoordelijkheid van de minister niet wordt opgerekt naar het privaat onderwijs en of hiermee geen pseudo-accreditatie ontstaat.

Wetsvoorstel leeruitkomsten hoger onderwijs: dit wetsvoorstel is in juni 2022 ingediend bij de Tweede Kamer en de behandeling heeft sindsdien grotendeels stilgelegen. Onlangs heeft de minister in een nota naar aanleiding van het verslag gereageerd op de vragen van de Tweede Kamer, daarnaast heeft hij een nota van wijziging ingediend waarmee het wetsvoorstel inhoudelijk wordt gewijzigd. Met het wetsvoorstel wordt mogelijk dat studenten van een deeltijd of duale opleiding geen regulier onderwijs hoeven te volgen om voor studiepunten in aanmerking te komen, studenten kunnen namelijk ook op alternatieve wijzen aantonen dat zij over de vereiste kennis, inzicht en vaardigheden beschikken om een vak af te ronden. Met de nota van wijziging wordt mogelijk gemaakt dat door de minister aangewezen voltijdopleidingen met een grote praktijkcomponent ook met leeruitkomsten gaan werken, hierbij wordt gedacht aan lerarenopleidingen.

Wijziging WHW in verband met fusie academische ziekenhuizen VU en UvA: dit wetsvoorstel is door zowel de Tweede als de Eerste Kamer als hamerstuk aangenomen. Met dit wetsvoorstel wordt mogelijk gemaakt dat academische ziekenhuizen die zijn verbonden aan de Universiteit van Amsterdam (UvA) en de Vrije Universiteit (VU) kunnen fuseren. Hiermee ontstaat het Amsterdam UMC, dat zowel zorg verleend als een onderwijswerkplaats biedt aan geneeskunde studenten van de UvA en de VU.

Wetsvoorstel strategisch personeelsbeleid: Tot 18 juni lag ter internetconsultatie een wetsvoorstel voor waarmee het personeelsbeleid en het arbeidsrecht in het primair en voortgezet onderwijs op de schop gaat. Op grond van het nieuwe wetsvoorstel moeten scholen zelf strategisch personeelsbeleid gaan vaststellen. Daarnaast veranderen de regels omtrent het verlenen van contracten, de minimum arbeidsduur en het inhuren van extern personeel. Hierdoor ontstaat voor deze sectoren bijzonder arbeidsrecht.

Meer lezen: