Reikwijdte Wet toezicht op informeel onderwijs
1 april 2024
Geschreven door: mr. J.S. Buiting
Onlangs stuurde de minister een brief naar de Tweede Kamer waarin zij de contouren schetst van een wetsvoorstel om toezicht mogelijk te maken op informeel onderwijs (Kamerstukken II 2023/24, 29 614, nr. 172). Dit is onderwijs dat niet valt onder de reikwijdte van de verschillende onderwijswetten. Volgens de minister kan dit onderwijs een waardevolle bijdrage leveren aan de samenleving, maar wanneer hier kwaadwillende achter zitten kan dit onderwijs negatieve en schadelijke gevolgen hebben voor kinderen. In dat geval zou de minister moeten kunnen ingrijpen.
In de brief wordt niet genoemd welke situaties uit de praktijk hebben geleid tot de plannen voor dit wetsvoorstel. De aanleiding voor dit wetsvoorstel zijn evenwel vermoedelijk moskeescholen die weekendonderwijs aanbieden. Het toepassingsbereik van de nieuwe wet wordt niet beperkt tot onderwijs in cultuur, religie of taal; aanzetten tot haat zou zich overal voor kunnen doen. Bovendien kan een dergelijke afbakening "ook de verdenking op zich laden een willekeurige reikwijdte te hebben".
Het nieuwe wetsvoorstel moet een verbod gaan bevatten om aan kinderen in de leeftijd van 4 tot en met 17 jaar onderwijs te geven dat aanzet tot haat, geweld of discriminatie. Dit is volgens de minister nog niet strafbaar onder het strafrecht omdat dit onderwijs niet in het openbaar wordt aangeboden. Het nieuwe verbod wordt op al het onderwijs van toepassing, met uitzondering van leerplichtig onderwijs, onderwijs dat wordt gegeven vanuit een woning en onderwijs dat ouders enkel hun eigen kinderen geven.
Het beoogde toezicht is enkel signaal gestuurd. Dit betekent dat de Inspectie niet periodiek of steekproefsgewijs bij scholen zal langsgaan, maar enkel als zij een signaal krijgt dat er iets mis is. Het is vervolgens aan de minister om een aanwijzing te geven of een sanctie op te leggen. De minister streeft ernaar om het wetsvoorstel voor Prinsjesdag 2024 in consultatie te brengen.
In een recent openbaar gemaakt advies heeft de Landsadvocaat de minister geadviseerd over de mogelijkheden om informele scholing aan te pakken..
